Nedir Bu Beyne Takılan Çip?
İsmi pek çok sıfatla anılan, girişim dünyasının devlerinden birine ait olan, 2016’da kurulup 2017’de halka sunulan, Ağustos 2020’de geliştirilmiş demosuyla canlı yayında tanıtımı yapılan, insanlarla bilgisayarları birleştiren bir nöroteknoloji girişimi.
Bize Ne Vaat Ediliyor?
İlk duyurulduğunda elektrotların insan beynine bağlanıp kulağın arkasındaki bir cihaz yardımıyla bilgileri toplayıp başka bir cihaza aktarılacağından bahsedilmişti. Fareler üzerinde deneme yapıldığını ve 2020 sonunda insanlarda da deneneceğini söylemişlerdi. Ağustos 2020’de yapılan canlı yayınla bunun bu kadar kısa sürede gerçekleşemeyeceğini görmüş olduk.
Elbette bu geçen zamanda geliştirilmeleri yapılmış, daha da küçültülüp kulak arkasından alınıp saçın içerisinden kaybolacak şekilde kafatasının içine yerleştirilecek çok minimal bir cihaza dönüştürülmüş durumda. Aynı şirket tarafından geliştirilen bir robot, cerrah eşliğinde anestezi yapmadan cihazı kafatasına dikip sahip olduğu yüksek çözünürlüklü kamerası yardımıyla tespit ettiği beyin damarlarına hiç dokunmadan çok sayıda elektrodu yerleştiriyor. Buradaki verileri de kafatasının üstüne yerleştirilecek olan çipe aktarıp hastanın sorununu kolundaki akıllı saate kadar bildirilmeyi sağlayacak bir sistem hedefleniyor. Yani baktığımız zaman daha öncelerde de buna benzer girişimler düşünülmüş ama hayata geçirilememişti. Bu durumda şu an bahsettiğimiz ekibin işin büyük bir kısmını hallettiğini ve başarılı bir şekilde ilerlemeye devam edeceklerini öngörüyorum. Vaat ettikleri şekilde bu girişimi tamamlayıp piyasaya sürmeleri dahilinde tıbbi birçok alanda fayda sağlanacak ve hastaların kendileri hakkında bilgi alma süreleri en aza indirilecek.
Peki Tüm Bunların Ne Kadarı Hayata Geçirildi?
Bu girişim hakkında sayısız yorum ve eleştiri yapıldı. Yapılmaya da devam ediliyor. Kafalarda çok fazla soru işareti var.
Bunlardan biri canlı yayında çok güzel açıklandı; bu çipi çıkarmak istersek bizi ne bekliyor? Yayında 3 domuz demosuyla domuzlar üzerinde denedikleri etkileşimleri paylaştılar. Çip takılmış domuz, çip takılmamış domuz ve çip takılıp çıkartılmış domuzun hareketlerinin incelendiği demoda üçünde de herhangi bir farklılık ve yanlış hareketlerde bulunma gibi bir şey söz konusu değildi. Tabii bunun insan beyninde etkileşimi farklı olabilir. Bunun için de söz konusu girişimci, bu çok konuşulan girişimini yapay zekayla birleştirmeyi hedefliyor. Zaten kendisi yapay zekayla barışık bir dünyada yaşamayı benimsemiş biri. Tabii bu ve bunun gibi birçok tutumu yüzünden eleştiri yağmuruna tutulduğunu da biliyoruz.
Tanıtımı yapılan bu girişimle ilgili en çok dikkat çeken yorum ünlü sinirbilimi profesöründen geldi. Kendisi bunun devrim niteliğinde olmadığını ve şu ana kadar yapılmamış bir şeyi göstermediklerini dile getirdi. Tabii iyi yönlerini de belirtiyor, robotik ve kablosuz olmasını beğendi. Profesör sinirbiliminde uzman, tabii ki söyledikleri son derece doğru fakat böyle bir teknolojik girişimi bu derece ilerletip onlarca soruya ve eleştiriye maruz kalmayı göze alıp canlı yayında insanlara açan girişimcimiz, hırslı kişiliğinden de yola çıkılarak bizlere umut vaat ediyor diye düşünüyorum.
“Maalesef ki, fikirlerin değerine fazla ağırlık verip bunları gerçekleştirmeyi küçümsemek akademide çok yaygın. Mesela Ay’a gitme fikri basittir ama Ay’a gitmek zordur.” diyen girişimcinin bu seferki denemesi sizce devrim niteliğinde mi yoksa biraz abartıyor muyuz?
