Elektronik veri değişimi (EDI), günümüzde yaygın kullanılan B2B E-ticaret teknolojilerinden biri olarak işletme belgelerinin standart bir formatta şirketler arası iletişimidir.
EDI ile bilgiler bir işletmedeki bilgisayar uygulamasından bir başka işletmedeki uygulamaya doğrudan aktarılır. Bu yöntem ile işletme zamandan tasarruf edebilir ve manuel işlemlerden kaynaklanan hataları ortadan kaldırabilir.
Bir EDI belgesinde veya iletisinde hangi bilgilerin nereye gideceğini belirleyen EDI standartları, kabul edilebilmesi için bilgilerin manuel olarak yeniden girilmesi gereksinimini ortadan kaldırır.
Bildiğimiz ERP sisteminden bağımsız olarak;
İşletmeler,
- Satın alma siparişleri
- Faturalar
- Teklif istekleri
- Kredi başvuruları
- Ve çeşitli belge türlerini bütünleştirmek ve paylaşmak için EDI’yi kullanabilir.
EDI kullanarak belge paylaşmak isteyen işletmeler önce EDI standardından birini kabul etmelidir. Bu standartlar, belgedeki bilgiler için önceden belirlenmiş bir format sağlar.
- Büyük işletmeler genellikle standartları belirler ve EDI şartlarını değiştirmek istemez.
- Bu, kobi ve daha küçük işletmelerin iş yapabilmek için bu standartlara uyması gerektiği anlamına gelir.
EDI kullanımı alanında yapılmış çeşitli araştırmalara göre;
- EDI kullanıcılarının çoğunluğu, tedarik zinciri performansının gelişmesinden oldukça memnun.
- İşletmeler arası trafiğin yüzde 80-90’ının EDI üzerinden gerçekleştirildiği ve bu sayının yıllık yüzde 3 ila 5 arasında büyüdüğü tahmin edilmektedir.
- Uluslararası arenada yer alan birçok perakende devi düzenli olarak EDI kullanmaktadır.
- B2B alanında gelişmeler tüm hızıyla sürdürülüyor, EDI pazarının 2025 yılına kadar 5,9 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
EDI’nin Avantajları
- Maliyet: Elektronik bilgi alış-verişi geleneksel basılı belgelerden çok daha ucuzdur.
- Hız: EDI ile belgeler çok daha hızlı işlenir.
- Otomasyon: Sipariş sürecini otomatikleştirerek EDI, gerekli manuel insan gücünü büyük ölçüde azaltarak iş zamanından ve paradan tasarruf sağlar.
- Güvenilirlik: Bulut bilişim ve makine öğrenimi, insanlar arasında daha yaygın olacak hesaplama tekrarını, fazlalıkları ve hataları ortadan kaldırır.
- Hizmet: Daha hızlı işlem, her şeyden önce daha iyi müşteri hizmeti anlamına gelir ve müşteri hizmeti yönetiminde uzmanlaşmanıza yardımcı olur.
EDI’nin uygulanmasının dezavantajlarından biri pahalı olması diğeri ise alanında uzman EDI danışmanı veya BT uzmanının çalıştırılma gerekliliğidir. Ancak bu maliyetler genellikle artan organizasyon verimliliği ile dengelenebilir.
EDI’NİN GELECEĞİ
API, blockchain ve AI teknolojilerinin gelişimiyle EDI’nin yakın gelecekte yok olacağı söylentileri uzun zamandır dolaşmakta ancak;
EDI, işletmelerin gittikçe daha fazla iş sürecini geliştirmesini sağlayan API’ler, blockchain, AI ve diğer gelecek teknolojilerin yanı sıra, tedarik zinciri, perakende ve satın alma organizasyonları için önemli bir sorunu çözmeye devam ediyor ve bahsettiğim teknolojiler şu an yerini alamıyor bu nedenle yok olma ihtimali oldukça düşük.
Peki bu teknolojiler EDI’yi geliştiremez mi?
Ne yazık ki AI, bugün EDI süreçlerinde en çok zaman alan adımları düzenlemeye yardımcı olamıyor ancak sürekli gelişen AI yakın gelecekte, EDI sistemlerinin optimum düzeyde çalışmasını ve hataların daha hızlı yakalanmasını ve çözülmesini sağlamak için gereken çabayı potansiyel olarak azaltabilir.
