Covid-19’un ortaya çıkışıyla beraber maske kullanımı artık insan hayatının bir parçası. Peki, bu maskeler virüsü yeterince filtreliyor mu ya da insan sağlığını ne derecede etkiliyor? Uzmanlar, tek kullanımlık maskelerin insan sağlığı ve filtreleme açısından daha avantajlı olduğunu belirtiyor fakat şu anda kullanılan maskeler virüsü etkisiz hâle getirmiyor!
MIT’den bir grup araştırmacı virüsleri filtreleyerek enfeksiyon riskini azaltan ve tekrar kullanılabilir maske prototipi geliştirdi. Bu maskenin şu anda kullanılan N95, cerrahi ve bez maskelerden farkı: virüsün geçişine izin vermesi. Maskeye yeni bir boyut getirmesi beklenen bu prototiple geçişine izin verilen virüslerin ısıtma yöntemi kullanılarak öldürülmesi amaçlanıyor. Peki bu nasıl sağlanacak?
Araştırmacı ekip, virüsleri ısı yolu ile öldürecek bir maske tasarımı fikri ile işe koyuldu. Yapılan araştırmalardan sonra termal inaktivasyonla çalışacak bir maske modeli geliştirdiler. Bir bakır ağ aracılığı ile elektrik akımı oluşturularak maskede ısıtma sağlanırken maskeyi kullanan kişiyi ısıdan korumak amacı ile de yalıtım yapılacak.
Tasarlanan bu maske akıllara güvenlik ve kullanım rahatlığı sorularını getiriyor. Bu konuda araştırmacı ekipten Faucher, virüs etkisizleştirildikten sonra maske içindeki havanın soğutulacağını ve nefesten yararlanılarak hava akışı sağlanacağını belirtiyor. Kişi, tekrar tekrar nefes alıp verirken havadaki herhangi bir viral parçacık maskenin sistemi ile ısıya tabii tutulup yavaşlatılarak etkisiz duruma getirilecek; bu sayede virüslerden arıtılmış hava solunabilecek.
Bahsettiğimiz ısıtma yöntemi ile virüslerin geçmesine izin verip sonra etkisizleştiren maske:
-herhangi bir arıtma işlemine gerek duyulmadan tekrar tekrar kullanılabilecek
-içerisinde steril bir hava sağlanacak
-otobüslerde, kalabalık mekânlarda maskeyi kullanan insanlar için faydalı olacak.
Ek olarak Strano, MIT’de kimya mühendisliği profesörü, yüzde hantal durmayan, steril hava solumanızı mümkün kılacak bir maske mümkün diyor. Bu tasarımla yüz yapınıza uygun olan, küçük bir maske takmanız olası. Fakat tabii ki bu ısıtma yöntemi ile çalışan maskelerin bez ya da cerrahi maskelerden daha pahalı olacağı öngörülebilir. Henüz proje aşamasında olan bu tasarım, daha pahalı olsa da enfeksiyon kapma riskini düşürdüğü ve tekrar kullanılabilirliği göz önüne alındığında hayata geçirilmesi kapsamında yararlı olacağı aşikâr. Araştırmacı ekip, tasarımları için patent başvurusunda bulundu ve şimdiki planları ise test etmeye başlamak. Covid19 yayılımı her geçen gün hız kazanırken aşı dışında böyle bir korunma önerisi ümit verici. Peki bu maske hayata geçirildiği takdirde siz alıp kullanır mıydınız?
