2021 yılında Facebook Pazaryeri’nin küresel kullanıcı sayısı bir milyarı geçti. Facebook kullanıcılarının birbirinden sorunsuz bir şekilde ürün alıp satmasına imkan tanıyan Facebook Pazaryeri(Marketplace) devasa bir tüketiciden tüketiciye e-ticaret platformu olma niteliğini elde etti. Yakın dönemde yapılan bir araştırma, ankete katılan altı kişiden birinin ( % 17) söz konusu platformda dolandırılmış olduğunu ortaya koydu.
Online Pazaryeri Dolandırıcılıkları Artıyor
Siber güvenlik şirketi ESET Facebook Pazaryeri’nde dikkat edilmesi gereken dolandırıcılık yöntemlerini inceledi.
Kusurlu Eşyalar
Satıcılar, yayınladıkları fotoğrafta iyi görünen bir ürünün ilanını verebilir. Ancak eşyayı teslim aldığınızda veya eve getirdiğinizde eşya bozuk çıkabilir. Bu özellikle elektronik eşyaları satın alırken aldatıcı olabilir çünkü parayı göndermeden önce eşyanın her bir işlevini genellikle tek tek gözden geçiremezsiniz. Bunun profesyonel bir dolandırıcı kadar vicdansız bir satıcı nedeniyle de yaşanması muhtemel.
Taklit Eşyalar
Eşya bozuk değilse sahte olabilir. Taklitçilik için özellikle tasarımcı kıyafetleri, parfümler, ziynet eşyaları ve kozmetik ürünleri genellikle hedef alınıyor. Kusurlu eşya dolandırıcılığında olduğu gibi sadece küçücük bir fotoğraftan bu eşyaların gerçek olup olmadığını anlamak zor. Herkes indirim fırsatları arıyor. Ancak gerçek olamayacak kadar iyi görünen teklifler genelde gerçek değildir.
Google Voice Dolandırıcılığı
Facebook Pazaryeri imkan dahilinde farklı platformlar üzerinde ve diğer dolandırıcılık türlerinden yararlanmak amacıyla da kullanılır. Örneğin, dolandırıcılar bir ürün satın almaya karar verir. Ancak görüşmeyi WhatsApp gibi takip edilmeyen bir platforma taşıdıktan sonra dolandırıcılar, satıcılardan bir doğrulama kodu ile kendilerini doğrulamalarını isterler. Gerçekte ise satıcının telefonuna gönderilen kod, Google Voice tarafından gönderilen ve dolandırıcı tarafından başlatılan iki faktörlü doğrulama kodudur. Böylece satıcının telefon numarasını kullanarak dolandırıcılar bir hesap açabilirler ve bu telefon numarasını başka dolandırıcılık yöntemlerinde de kullanılabilirler. Daha fazla bilgi ile adınıza başka hesaplar açmaya veya mevcut hesaplarınıza erişmeye çalışabilirler.
Fazladan Ödeme Yapma
Satıcılar da Facebook Pazaryeri üzerinde dolandırıcıların tuzağına düşebilir. Bunun klasik bir örneği ise dolandırıcıların sattığınız bir ürün için fazladan ödeme yaptıklarını iddia etmeleri ve sözde ilgili işlemi gösteren bir ekran görüntüsünü paylaşmalarıdır. Böylece aradaki farkın geri gönderilmesini isterler. Ancak tabii ki böyle bir ödeme yapılmamış olmasına rağmen siz aradaki farkı göndermiş olursunuz.
Teslim Etmeme (Ön Ödeme Yapma)
Klasik bir dolandırıcılık yöntemi de bir ürünü satıp parasını almak ancak ardından söz konusu ürünü alıcıya hiçbir zaman teslim etmemektir. Bu durum açıkça satıcının bulunduğu bölge dışından gönderilen ürünleri alırken gerçekleşir.
Sahte Çekilişler/Kimlik Avı Dolandırıcılığı
Dolandırıcılar, söz konusu ek bilgiyi almak için Facebook Pazaryeri aracılığıyla çekiliş teklifleri içeren istenmeyen e-posta gönderirler. Sadece gelen bağlantıya tıklayıp biraz da kişisel bilgi girdikten sonra kurbanlar; ücretsiz lüks eşyalar, kripto varlıklar veya diğer özel teklifler için çekiliş sırasına gireceklerini düşünürler. Ancak elbette dolandırıcılar, devamında kimlik hırsızlığı yapmak için sadece kurbanların kişisel bilgilerini isterler.
Sigorta Dolandırıcılığı
Facebook Pazaryeri’nde pahalı ürün ilanı yayınlayan satıcılarla aynı zamanda sahte alıcılar da iletişime geçebilir. Sahte alıcılar, kargo ücretini ödemeyi ve bu ödemeyi yaptıklarını “gösteren” sahte bir fatura göndermeyi kabul ederler. Ancak bu işte bir bit yeniği bulunur ve bu alıcılar, satıcıdan küçük bir sigorta ücreti ödemesini isterler. Satılan ürüne kıyasla bu rakamın nispeten küçük olması satıcıyı bu ödemeyi yapmaya ikna edebilir.
Oltalama İlanları
Dolandırıcılar, oldukça cazip bir fiyatla yüksek kaliteli bir ürünün ilanını paylaşır. “Satıcıya mesaj gönder”e tıkladığınızda o eşya “kaybolur” ve daha yüksek bir fiyata benzer bir eşya ya da o eşyanın daha düşük kalitedeki alternatifi teklif edilir.
Facebook Pazaryeri Dolandırıcılığı Nasıl Anlaşılır ?
Herhangi bir çevrim içi dolandırıcılık yönteminde olduğu gibi internet kullanıcıları için önemli olan husus şüpheyle yaklaşıp tetikte olmaları. İşte Facebook Pazaryeri’nde güvenle gezinmenize yardımcı olacak 10 ipucu:
- Sadece bulunduğunuz bölgedeki satıcılardan eşya satın alarak satın alma işlemini gerçekleştirmeden önce alacağınız eşyaları gözden geçirin.
- Evinizde buluşmaktansa her zaman halka açık bir yerde buluşun ve gündüz vakti tercihen iyi aydınlatılan bir yer olmasına dikkat edin.
- Kullanıcı değerlendirmeleri için satıcı/alıcı profillerini kontrol edin ve profilin yakın bir zamanda oluşturulup oluşturulmadığına dikkat edin.
- Eşyaların asıl fiyatını kontrol edin ve eşyanın asıl fiyatı ile satışa koyulan fiyatı arasında ciddi bir fark varsa bunun taklit/çalınmış/kusurlu vb. eşya olabileceğini göz önünde bulundurun.
- Çekiliş tekliflerine karşı dikkatli olun ve bu tekliflere erişim sağlamak için hiçbir zaman kişisel bilgilerinizi girmeyin.
- Ödemeye itiraz etme imkanı tanıdıkları için Facebook Messenger aracılığıyla sadece güvenli ödeme yöntemlerini kullanın.
- Görüşmelerinizi Facebook’ta tutun çünkü dolandırıcılar bu görüşmeleri, kişileri rahatlıkla dolandırdıkları ve işlemlere itiraz etmelerini engelledikleri başka bir platforma taşımak isterler.
- Ödeme yapmadan önce eşyaları kargolamayın.
- İlan edilen fiyat değişikliklerine dikkat edin.
- Muhtemel alıcılara iki faktörlü doğrulama (2FA) kodunu göndermeyin.
